Phiếu học tập 1

Nhiệm vụ : Hãy kể tên lĩnh vực chủ yếu của khoa học tự nhiên mà em biết? Em hãy dự đoán các thí nghiệm 1,2,3,4 thuộc lĩnh vực khoa học nào? Ứng dụng trong các hình 2.3-2.8 liên quan đến những lĩnh vực nào của khoa học tự nhiên?

Phiếu học tập 2

Nhiệm vụ : Ứng dụng trong các hình 2.3-2.8 liên quan đến những lĩnh vực nào của khoa học tự nhiên?

Phiếu học tập 3

Nhiệm vụ : Quan sát các hình 2.9.-2.12 em hãy cho biết các vật trong hình có đặc điểm gì khác nhau? (sự trao đổi chât, sinh trưởng, vận động, cảm ứng, sinh sản).

Phiếu học tập 4

Nhiệm vụ : Em hãy cho biết một số dấu hiệu đặc trưng cho vật sống

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: GV cho HS xem video về các lĩnh vực khoa học tự nhiên

Sau khi xem xong, hỏi HS các lĩnh vực khoa học tự nhiên có giống nhau không?

HS nhận nhiệm vụ.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Cá nhân HS suy nghĩ trả lời.

HS thực hiện nhiệm vụ.

Chốt lại và đặt vấn đề vào bài: Làm sao để phân biệt được các lĩnh vực khoa học tự nhiên dựa vào đối tượng nghiên cứu?chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay

Chuẩn bị sách vở vào bài học mới.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: GV cho HS quan sát các hình 2.9- 2.12.

HS nhận nhiệm vụ.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: GV hướng dẫn HS quan sát các hình từ 2.9-2.12 và gợi ý cho HS thảo luận nội dung 2

HS thực hiện nhiệm vụ : Hoàn thành phiếu học tập 3,4.

Báo cáo kết quả:

- Chọn 1 nhóm lên bảng trình bày kết quả.

- Mời nhóm khác nhận xét.

- GV nhận xét khi các nhóm đã có ý kiến bổ sung.

- Nhóm được chọn trình bày kết quả ở phiếu học tập.

- Nhóm khác nhận xét phần trình bày của nhóm bạn.

Tổng kết: Chốt lại kiến thức :

Vật sống: là vật có các biểu hiện sống như trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng, sinh trưởng, phát triển, vận động, cảm ứng, sinh sản.

Vật không sống: là vật không có biểu hiện sống.

Chú ý: đến độ tuổi nhất định hoặc do thiên tai, bênh tật… vật sống sẽ bị chết và khi đó trở thành vật không sống.

Ghi bài vào vở.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: Làm bài tập sau

Một chú robot có thể cười, nói và hành dodongjo như một con người. Vật robot là vật sống hay không sống? Vì sao?

Em hãy kể tên một số hoạt động trong thực tế liên quan chủ yếu đến lĩnh vực khoa học tự nhiên:

Vật lý học   b. Hóa học   c. Sinh học

d. Khoa học trái đất     e. Thiên văn học

3. Vật nào sau đây gọi là vật không sống

A. Con ong   B. Vi khuẩn

C. Than củi    D. Cây cam

4. Em có thể phân biệt khoa học về vật chất (vật lí, hóa hoc,…) và khoa học về sự sống (sinh học) dựa vào sư khác biệt nào?

HS nhận nhiệm vụ.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Thực hiện tại nhà.

Thực hiện nhiệm vụ ở nhà.

Báo cáo kết quả:Tiết học sau nộp lại cho GV.

HS nộp lại phiếu trả lời cho GV.

 Họ và tên:.............................................................................lớp:.............................

Thực hành quan sát và so sánh thời gian nẩy mầm ít nhất nhất 3 loại đậu

TIẾN HÀNH

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Thông báo luật chơi: GV chiếu hình ảnh 3.1 trong sgk, yêu cầu HS quan sát  hình ảnh. Chia lớp thành 4 nhóm chơi trò chơi “Ai nhanh tay hơn” .

Luật chơi: Lần lượt cho đội 1 thi với đội 2 chơi tiếp sức viết những hành động đúng trong PTN ở hình 3.1.

Đội 3 thi với đội 4 chơi tiếp sức viết những hành động không đúng trong PTN ở hình 3.1

Ghi nhớ luật chơi

Giao nhiệm vụ: Cả lớp đứng dậy theo nhóm đã phân, nghe hiệu lệnh của GV tiến hành tiếp sức trò chơi.

Nhận nhiệm vụ.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Thực hiện theo mệnh lệnh của GV

Thực hiện nhiệm vụ.

Chốt lại và đặt vấn đề vào bài:  GV tổng kết trò chơi, hoan nghênh tinh thần các em, dẫn dắt chuyển vào bài mới: Vậy tại sao phải thực hiện an toàn trong PTN, làm sao để phòng tránh những nguy hiểm và rủi ro có thể xảy ra trong PTN”, chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài học ngày hôm nay.

Lắng nghe, chuẩn bị sách vở học bài mới.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Giao nhiệm vụ: Phát cho mỗi nhóm HS: kính lúp, cành hoa. Yêu cầu HS làm việc theo nhóm quan sát kính lúp, quan sát kích thước cành hoa khi không dùng kính lúp và khi dùng kính lúp. Trả lời câu hỏi:

Câu 7: Khi sử dụng kính lúp thì kích thước của vật thay đổi như thê nào so với khi không sử dụng?

+ Cho biết cấu tạo và cách sử dụng kính lúp.

- Sau đó yêu cầu HS dùng kính lúp đọc các dòng chữ trong sách giáo khoa.

Nhận nhiệm vụ

Nhận dụng cụ kính lúp và mẫu vật: cành hoa

- Thực hiện nhiệm vụ: Hướng dẫn, giúp đỡ HS khi thực hành quan sát cành hoa và quan sát dòng chữ trong sgk.

Thực hiện nhiệm vụ có thể kết hợp quan sát hình 3.6 và hình 3.7 trong sgk

- Báo cáo kết quả:

Câu 7 SGK: Kích thước của vật tăng lên so với khi không dùng kính lúp.

+ Cấu tạo kính lúp: gồm 3 bộ phận: mặt kính, khung kính, tay cầm (giá đỡ).

+ Cách sử dụng kính lúp: Cầm kính lúp và điều chỉnh khoảng cách giữa kính với vật cần quan sát cho tới khi quan sát rõ vật.

Đại diện các nhóm HS trả lời

- Đánh giá/ nhận xét:

GV nhận xét nhóm trả lời tốt. Hướng dẫn lại cách cầm và cách sử dụng kính lúp.

HS nhận xét câu trả lời của nhóm bạn, bổ sung nếu có.

- Tổng kết: GV nhận xét chung 

HS tự rút ra kết luận ghi bài.

Nội dung: Cách sử dụng kính lúp

- Kính lúp được sử dụng để quan sát rõ hơn các vật thể nhỏ mà mắt thường khó quan sát.

- Cách sử dụng: Cầm kính lúp và điều chỉnh khoảng cách giữa kính với vật cần quan sát cho tới khi quan sát rõ vật.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Giao nhiệm vụ:

+ Yêu cầu HS hoạt động cá nhân để quan sát hình 3.8 và trả lời câu hỏi ở PHT số 4.

+ Yêu cầu HS thảo luận nhóm để nêu cụ thể các bước khi sử dụng kính hiển vi. Sau đó thực hành các bước sử dụng kính hiển vi quang học theo hình 3.9.

Nhận nhiệm vụ

Quan sát hình ảnh suy nghĩ trả lời

Nhận nhiệm vụ, nhận kính hiển vi quang học.

Hướng dẫn HS

+ Quan sát HS hoạt động cá nhân, giúp đỡ khi cần thiết.

+ Phát kính hiển vi cho các nhóm; theo dõi, hướng dẫn khi học sinh thực hành các bước sử dụng kính hiển vi quang học.

- Thực hiện nhiệm vụ:

+ Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi PHT số 4

+ Thảo luận nhóm tìm ra các bước sử dụng kính hiển vi và thực hành sử dụng kính hiển vi quang học.

- Báo cáo kết quả:

+ 1. Bộ phận cơ học: chân kính, thân kính, ống kính, mâm kính, đĩa mang vật kính, ốc sơ cấp, ốc vi cấp, kẹp tiêu bản.

Bộ phận quang học: thị kính, vật kính.

+ 2. Kính hiển vi quang học giúp ta quan sát các chi tiết cấu tạo rất nhỏ mà mắt thường hoặc dùng kính lúp không thấy rõ.

HS trả lời hỏi ở PHT số 4

Đại diện nhóm báo cáo 3 bước sử dụng kính hiển vi quang học

 Đánh giá/ nhận xét:

GV nhận xét HS trả lời tốt.

Nhận xét cách thực hành các bước sử dụng kính hiển vi quang học của các nhóm.

HS nhận xét câu trả lời của bạn, bổ sung nếu có.

- Tổng kết: GV nhận xét chung và hướng dẫn lại 3 bước sử dụng kính hiển vi quang học và lưu ý: cách bảo quản kính hiển vi.

HS tự rút ra kết luận ghi bài.

Nội dung: Cách sử dụng kính hiển vi quang học

- Bước 1: Chuẩn bị kính: Đặt kính vừa tầm quan sát gần nguồn cấp điện.

- Bước 2: Điều chỉnh ánh sáng: Bật công tắc đèn và điều chỉnh độ sáng của đèn phù hợp.

- Bước 3: Quan sát vật mẫu:

+ Đặt tiêu bản lên mâm kính.

+ Điều chỉnh ốc sơ cấp, đưa vật kính đến vị trí gần tiêu bản.

+ Mắt hướng vào thị kính, điều chỉnh ốc sơ cấp nâng vật kính lên cho tới khi quan sát được mẫu vật thì chuyển sang điều chỉnh ốc vi cấp để nhìn rõ các chi tiết bên trong.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Giao nhiệm vụ:

+ Chọn và ghi ý đúng vào 2 cột : cột 1: phải làm, cột 2: không được làm trên ở mục 1 trên PHT Số 5 .

+  Tiếp theo yêu cầu HS hoàn thiện quy trình đo bằng cách điền số thứ tự các bước theo mẫu bảng cho sẵn ở mục 2 trên PHT số 5.

+ Hoạt động cá nhân hoàn thành bài tập 5,6 SGK

Nhận nhiệm vụ

- Thực hiện nhiệm vụ

1. Tiến hành theo nhóm: Sắp xếp các tình huống vào đúng cột

2. Tổ chức cho các tổ thi đua lẫn nhau. Theo dõi và ghi thời gian tổ làm nhanh và đúng nhất.

+ Theo dõi HS hoạt động cá nhân để trả lời bài 5,6 SGK

- Thực hiện nhiệm vụ:

1. Tiến hành theo nhóm: Sắp xếp các tình huống vào đúng cột

Mỗi tổ cử 2 HS lên bảng: 1 HS đọc quy trình đo, 1 HS viết PHT đã dán lên bảng.

+ Hoạt động cá nhân làm bài tập 5,6 SGK

- Báo cáo kết quả: PHT số 2

Bài tập 6 SGK: Kính lúp để quan sát những vật có kích thước nhỏ, mắt thường nhìn không rõ. Kính hiển vi để quan sát chi tiết những vật rất nhỏ mà mắt thường và kính lúp không thể quan sát được.

HS báo cáo kết quả phiếu học tập số 2

HS trả lời bài 5,6 SGK

- Đánh giá/ nhận xét

+ GV nhận xét tổ thực hiện tốt và tuyên dương.

+ Nhận xét câu trả lời bài tập 5,6 SGK HS trả lời tốt GV có thể cho điểm.

HS các tổ nhận xét chéo lẫn nhau: HS tổ 1 à tổ 2 à tổ 3 à tổ 4 à tổ 1.

HS nhận xét câu trả lời bài tập 5,6 của bạn, bổ sung nếu có.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ

+ GV phát dụng cụ thực hành đo khối lượng và thể tích hòn đá bằng cách sử dụng cân đo và cốc chia độ cho các nhóm.

+ GV phát dụng cụ thực hành cách sử dụng kính hiển vi quang học để quan sát một số mẫu tiêu bản đã có sẵn (mỗi tổ một mẫu tiêu bản đã nhuộm màu).

 HS nhận nhiệm vụ.

Các nhóm tiến hành nhận bộ dung cụ và tiến hành thực hành theo yêu cầu của GV. Các nhóm báo cáo kết quả đã thực hành.

- Các tổ nhận kính hiển vi và mẫu tiêu bản rồi thực hành cách sử dụng kính hiển vi quang học để quan sát mẫu tiêu bản đã được phát. Sau đó các tổ di chuyển lần lượt đến các tổ khác để quan sát mẫu tiêu bản và nhận xét cách sử dụng kính hiển vi của nhóm bạn.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Thực hiện GV đưa ra hướng dẫn cần thiết.

+ Hướng dẫn HS ước lượng khối lượng hòn đá và chọn cân phù hợp, thực hiện cân hòn đá, sau đó cân khay đựng và trừ đi sẽ có khối lượng của hòn đá.

+ Hướng dẫn HS để xác định thể tích vật rắn chìm được trong nước và không thấm nước dùng cốc chia độ hoặc bình tràn.

Lưu ý: Nếu thời gian không còn nhiều thì: phần xác định thể tích vật rắn chìm được trong nước và không thấm nước dùng bình tràn GV có thể giao về nhà cho HS thực hiện và báo cáo vào tiết sau; phần sử dụng kính hiển vi quang học để quan sát một số mẫu tiêu bản đã có sẵn GV có thể cho một HS lên bàn GV thực hiện và gọi 3 HS thuộc 3 nhóm khác lên quan sát và nhận xét.

Lắng nghe hướng dẫn và thực hiện nhiệm vụ

Báo cáo kết quả:  Các nhóm báo cáo kết quả

Các nhóm cử đại diện báo cáo kết quả

- Đánh giá/ nhận xét

+ Các nhóm nhận xét kết quả lẫn nhau

+ GV đưa ra đáp án đúng, nhận xét đánh giá tổ thực hiện tốt và tuyên dương.

HS các tổ nhận xét chéo lẫn nhau: HS tổ 1 à tổ 2 à tổ 3 à tổ 4 à tổ 1.

-Lắng nghe, ghi nhớ kiến thức.

Tiêu chí

Nhóm 1

Nhóm 2

Nhóm 3

Nhóm 4

Mức độ tham gia hoạt động nhóm

Có tham gia  nhưng không tập trung

2) Có tham gia, làm bài tập theo đúng các tiêu chí mà GV yêu cầu.

3) Nhiệt tính, sôi nổi, tích cực, làm nhanh, trật tự theo đúng các tiêu chí GV yêu cầu.

Kết quả phiếu học tập

1) Học sinh hoàn thành PHT nhưng chưa biết mình đúng-sai.

2) Học sinh hoàn thành đúng PHT, giải thích đúng.

3) Biết giải thích các hiện tượng đời sống thông qua kiến thức về kính lúp

Tiếp thu, trao đổi ý kiến

1) Chỉ nghe ý kiến.

2) Có nêu ý kiến cá nhân.

3) Có nhiều ý kiến, ý tưởng.

Nghe báo cáo

1) Có lắng nghe

2) Có lắng nghe, có phản hồi.

3) Lắng nghe, phản hồi và tiếp thu ý kiến hiệu quả.

Kết quả làm bài tập vận dụng

1) Trả lời đúng cả 2 ý của câu hỏi vận dụng

2) Trả lời đúng 1 ý của câu hỏi vận dụng

A. Thành phần cấu tạo của tế bào

B. Chức năng

Màng tế bào

 Chứa vật chất di truyền, điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào

Chất tế bào

Bảo vệ và kiểm soát các chất đi vào và đi ra khỏi tế bào

Nhân tế bào

Chứa các bào quan là nơi diễn ra mọi hoạt động sống của tế bào

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Thông báo luật chơi: mỗi nhóm chỉ sử dụng khoảng 15 vỏ hộp sữa và 5 phút để ghép thành 1 ngôi nhà, nhóm nào nhanh nhất và đẹp nhất sẽ được tặng quà. 

Lắng nghe ghi nhớ

Giao nhiệm vụ: Hoạt động nhóm để xếp ngôi nhà

Nhận nhiệm vụ tiến hành xếp ngôi nhà từ vỏ hộp sữa

-Nghiệm thu sản phẩm, công bố nhóm chiến thắng và tặng quà

Nộp sản phẩm khi hết thời gian

Chốt lại và đặt vấn đề vào bài:

GV chỉ vào mô hình ngôi nhà của nhóm chiến thắng và liên hệ mô hình ngôi nhà này được tạo ra từ nhiều vỏ hộp sữa cũng như cơ thể sinh vật được tạo ra từ nhiều tế bào như vậy tế bào trong cơ thể có cấu tạo và chức năng như thế nào ? Bài học này sẽ giúp các em trả lời các câu hỏi đó

Lắng nghe, chuẩn bị tâm thế vào bài học mới

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ:

+ GV yêu cầu HS thảo luận nhóm theo kĩ thuật khăn trải bàn trong thời gian 3 phút trả lời câu hỏi 1,2 trong SGK

+ Yêu cầu HS quan sát hình 22.3 trong SGK, thảo luận cặp đôi trong thời gian 2 phút trả lời câu hỏi 3,4.

Nhận nhiệm vụ

Thành lập nhóm thực hiện theo theo yêu cầu của GV

Thành lập cặp đôi theo yêu cầu của GV,

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:  Hướng dẫn, giúp đỡ HS quan sát các hình ảnh trong sgk, giúp đỡ kịp thời các nhóm HS còn yếu

Thảo luận nhóm để hoàn thành câu 1,2. Thảo luận cặp đôi hoàn thành câu 3

Báo cáo kết quả

Đơn vị cấu trúc của cơ thể là tế bào

Tế bào có kích thước đa dạng, khoảng kích thước tế bào giới hạn từ đơn vị là micrometre , tế bào vi khuẩn  đến đơn vị mm (millimetre, tế bào trứng). Có thể quan sát tế bào bằng kính hiển vi, kính lúp, mắt thường tuỳ vào kích thước của tế bào. Ví dụ: tế bào vi khuẩn phải quan sát dưới kính hiển vi, tế bào trứng cá có thể quan sát bằng kính lúp và mắt thường.

Mỗi loại tế bào trong cơ thể có hình dạng khác nhau: hình đĩa (tế bào hồng cầu), hình sao (tế bào thần kinh), hình trụ (tế bào biểu mô), hình sợi (tế bào cơ),...

 Mỗi loại tế bào đảm nhận chức năng khác nhau trong cơ thể. Sự khác nhau về hình dạng và kích thước của tế bào thể hiện sự phù hợp với chức năng mà tế bào đảm nhận.

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả thảo luận.

- Đại diện cặp đôi báo cáo kết quả.

- Đánh giá/ nhận xét:

+ Cho các nhóm nhận xét đánh giá kết quả của nhau

+ GV nhận xét nhóm trả lời tốt, chỉnh sửa kiến thức nếu HS trả lời sai sót.

+ Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

+ HS lắng nghe, ghi nhớ

Tổng kết: GV nhận xét chung về hoạt động của các nhóm và chốt lại kiến thức

HS lắng nghe, tự rút ra kết luận ghi bài.

Nội dung:

 Tế bào có kích thước nhỏ, phần lớn không quan sát được bằng mắt thường mà phải sử dụng kính hiển vi.

Tế bào có nhiều hình dạng khác nhau: hình cầu (tế bào trứng); hình đĩa (tế bào hồng cầu); hình sợi (tế bào sợi nấm); hình sao (tế bào thần kinh); hình trụ (tế bào lót xoang mũi); hình thoi (tế bào cơ trơn); hình nhiều cạnh (tế bào biểu bì),...

 Mỗi loại tế bào đảm nhận chức năng khác nhau trong cơ thể. Sự khác nhau về hình  dạng và kích thước của tế bào thể hiện sự phù hợp với chức năng mà tế bào đảm nhận.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: Yêu cầu HS quan sát hình 22.4, 22.5 hoạt động thảo luận cặp đôi để trả lời phiếu học tập số 1

-Nhận nhiệm vụ

-Thành lập cặp đôi quan sát hình 22.4,22.5 và thảo luận cặp đôi theo yêu cầu của GV

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Hướng dẫn, giúp đỡ HS quan sát các hình ảnh trong sgk, giúp đỡ kịp thời các nhóm HS còn yếu

Thảo luận cặp đôi để hoàn thành  các câu hỏi trong phiếu học tập

Báo cáo kết quả:

1. Các thành phần có ở cả tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực: màng tế bào, chất tế bào, vùng nhân (tế bào nhân sơ) hoặc nhân (tế bào nhân thực).

2. Điểm khác biệt giữa tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực:

3. Thành phần nào có trong tế bào thực vật mà không có trong tế bào động vật: Tế bào thực vật có lục lạp, tê bào động vật không có.

4. 1. b; 2. c; 3. a

- Đại diện cặp đôi báo cáo kết quả.

- Đánh giá/ nhận xét:

+ Cho các nhóm nhận xét đánh giá kết quả của nhau

+ GV nhận xét nhóm trả lời tốt, chỉnh sửa kiến thức nếu HS trả lời sai sót.

+ Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

+ HS lắng nghe, ghi nhớ

Tổng kết: GV nhận xét chung về hoạt động các cặp đôi và chốt lại kiến thức

HS lắng nghe, tự rút ra kết luận ghi bài.

Nội dung

- Tế bào được cấu tạo từ 3 thành phần chính là màng tế bào bảo vệ và kiểm soát các chất đi vào và đi ra khỏi tế bào; chất tế bào chứa các bào quan, là nơi diễn ra các hoạt động sống của tế bào; nhân tế bào (ở tế bào nhân thực) hoặc vùng nhân (ở tế bào nhân sơ) chứa vật chất di truyền, điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.

- Tế bào động vật và thực vật đều là tế bào nhân thực. Tế bào thực vật có bào quan lục lạp thực hiện chức năng quang hợp.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ:

+ GV yêu cầu HS quan sát lần lược các hình 22.6, 22.7,22.8 để trả lời câu hỏi 8,9 trong SGK.

+ GV yêu cầu HS quan sát hình 22.8, 22.9 trong SGK để thảo luận theo nhóm phiếu học tập số 2 .

Nhận nhiệm vụ

+ Cá nhân HS nghiêm túc quan sát suy nghĩ và trả lời.

Thành lập nhóm và thực hiện theo yêu cầu của GV.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Hướng dẫn, giúp đỡ HS quan sát các hình ảnh trong sgk, giúp đỡ kịp thời các nhóm HS còn yếu

Thảo luận cặp đôi để hoàn thành  các câu hỏi trong phiếu học tập

Báo cáo kết quả:

8. Nhân tế bào và chất tế bào phân chia. Ở tế bào thực vật hình thành vách ngăn tạo hai tế bào mới không tách rời nhau. Ở tế bào động vật, hình thành eo thắt tạo thành hai tế bào mới tách rời nhau.

9. Số tế bào con tạo ra ở lần phân chia thứ 1: 21  tế bào

Số tế bào con tạo ra ở lần phân chia thứ II: 22 tế bào

Số tế bào con tạo ra ở lần phân chia thứ III: 23 tế bào

Số tế bào con tạo ra ở lần phân chia thứ n: 2n  tế bào.

10. Sự tăng lên về khối lượng và kích thước có thể là do sự lớn lên và phân chia của tế bào.

11. Sự sinh sản của tế bào là cơ sở cho sự lớn lên và sinh sản của sinh vật

Cá nhân trả lời các câu hỏi .

Đại diện nhóm  báo cáo kết quả.

- Đánh giá/ nhận xét:

+ Cho HS nhận xét đánh giá lẫn nhau

+ Cho HS nhóm nhận xét đánh giá kết quả của nhau

+ GV chiếu đáp án đã chuẩn bị sẵn trên màn chiếu nhận xét nhóm trả lời tốt, chỉnh sửa kiến thức nếu HS trả lời sai sót.

Hs nhận xét câu trả lời của bạn

+ Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

+ HS theo dõi lắng nghe, ghi nhớ.

Tổng kết: GV nhận xét chung về hoạt động của cá nhân, nhóm  và chốt lại kiến thức

HS lắng nghe, tự rút ra kết luận ghi bài.

Nội dung:

- Sự sinh sản của tế bào trải qua 2 giai đoạn: giai đoạn lớn lên và giai đoạn phân chia. Kết quả là từ tế bào ban đầu phân chia tạo ra hai tế bào con.

 - Sự lớn lên và phân chia tế bào là cơ sở cho sự lớn lên của sinh vật.

- Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của mọi cơ thể sống.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: GV yêu cầu HS hoạt động nhóm để : Vẽ sơ đồ tư duy về cấu tạo tế bào và chức năng mỗi thành phần chính của tế bào?

Nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Hướng dẫn, giúp đỡ kịp thời các nhóm HS còn yếu

Hoạt động nhóm vận dụng kiến thức để thực hiện nhiệm vụ

Báo cáo kết quả: Sơ đồ tư duy đảm bảo các nội dung về cấu tạo và chức năng : Có 3 thành phần chính là màng tế bào bảo vệ và kiểm soát các chất đi vào và đi ra khỏi tế bào, chất tế bào chứa các bào quan, là nơi diễn ra các hoạt động sống của tế bào, nhân tế bào chứa vật chất di truyền, điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.

Tổng kết: GV nhận xét đánh giá về kết quả hoạt động nhóm và chốt lại kiến thức

HS lắng nghe, tự rút ra kết luận ghi nhớ kiến thức

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: Trả lời câu hỏi trong SGK từ kiến thức đã học về tế bào, em hãy giải thích hiện tượng mọc lại đuôi ở thằn lằn?

HS nhận nhiệm vụ.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Thực hiện tại nhà, GV đưa ra hướng dẫn cần thiết.

Lắng nghe hướng dẫn .Thực hiện nhiệm vụ ở nhà để trả lời

Báo cáo kết quả:  Tiết học GV thu thông báo đáp án đúng (Do các tế bào có khả năng sinh sản để thay thế các tế bào đã mất) và chấm điểm cho mỗi nhóm

Tiết học sau nộp lại cho GV.

Tiêu chí

Nhóm 1

Nhóm 2

Nhóm 3

Nhóm 4

Mức độ tham gia hoạt động nhóm

1) Có tham gia  nhưng không tập trung

2) Có tham gia, làm bài tập theo đúng các tiêu chí mà GV yêu cầu.

3) Nhiệt tính, sôi nổi, tích cực, làm nhanh, trật tự theo đúng các tiêu chí GV yêu cầu.

Kết quả phiếu học tập

1) Học sinh hoàn thành PHT nhưng chưa biết mình đúng-sai.

2) Học sinh hoàn thành đúng PHT, giải thích đúng.

3) Biết giải thích các hiện tượng đời sống thông qua kiến thức về kính lúp

Tiếp thu, trao đổi ý kiến

1) Chỉ nghe ý kiến.

2) Có nêu ý kiến cá nhân.

3) Có nhiều ý kiến, ý tưởng.

Nghe báo cáo

1) Có lắng nghe

2) Có lắng nghe, có phản hồi.

3) Lắng nghe, phản hồi và tiếp thu ý kiến hiệu quả.

Kết quả làm bài tập vận dụng

1) Trả lời đúng cả 2 ý của câu hỏi vận dụng

2) Trả lời đúng 1 ý của câu hỏi vận dụng

Câu hỏi

Đáp án

1. Tế bào trứng cá có thể quan sát bằng mắt thường được hay không?

2. Tế bào trứng cá có hình dạng  gì?

3. Tế bào trứng cá có kích thước như thế nào?

4. Tại sao khi tách trứng cá chép cần nhẹ tay, không để kim mũi mác làm vỡ màng trứng?

Phẩm chất – Năng lực

Tiêu chí

Mức độ đạt được

Mức 1

Mức 2

Mức 3

Giao tiếp và hợp tác

Chuẩn bị mẫu vật

Tìm hiểu tự nhiên

Thực hiện được theo các bước làm tiêu bản

Giao tiếp và hợp tác

Có sự hợp tác giữa các thành viên trong nhóm

Trung thực

Vẽ được hình tế bào đã quan sát

Kĩ năng

Mức độ biểu hiện

Mức 1

Mức 2

Mức 3

Chuẩn bị mẫu vật

Chuẩn bị đầy đủ các nguyên vật liệu, dụng cụ thực hành thí nghiệm

Chuẩn bị được hầu hết các nguyên vật liệu, dụng cụ thực hành thí nghiệm

Không chuẩn bị hoặc có chuẩn bị nhưng còn thiếu nhiều nguyên vật liệu, dụng cụ thực hành thí nghiệm

Thực hiện được theo các bước hướng dẫn

Thực hiện chính xác và nhanh toàn bộ các bước trong quy trình thí nghiệm

Thực hiện đúng phần lớn các bước trong quy trình thí nghiệm

Không thực hiện được hoặc thực hiện không đúng nhiều bước trong quy trình thí nghiệm

Có sự hợp tác giữa các thành viên trong nhóm

Tất cả thành viên trong nhóm có sự trao đổi, thống nhất với nhau, giúp đỡ lẫn nhau khi thực hành.

Các thành viên trong nhóm chưa có sự thống nhất, chưa giúp đỡ lẫn nhau khi thực hành.

Các thành viên trong nhóm chưa có sự thống nhất, chưa giúp đỡ nhau thực hành, còn học sinh chỉ quan sát mà không thực hiện.

Làm được tiêu bản, vẽ lại được tế bào đang quan sát

Làm được tiêu bản theo đúng các bước thí nghiệm, vẽ lại được tế bào đang quan sát một cách chính xác

Làm được tiêu bản các bước thí nghiệm, chưa vẽ lại được tế bào đang quan sát một cách chính xác

Làm tiêu bản các bước thí nghiệm nhưng chưa quan sát được, chưa vẽ lại được tế bào đang quan sát

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Thông báo: HS dong tay trước sẽ được GV gọi trả lời và ghi điểm

- HS lắng nghe

Giao nhiệm vụ: Để quan sát tế bào sinh vật, chúng ta cần sử dụng những dụng cụ nào? Cách sử dụng những loại dụng cụ đó như thế nào?

- HS suy nghĩ và dong tay phát biểu

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Yêu cầu HS nhớ lại kiến thức bài cũ.

- HS trả lời

Chốt lại và đặt vấn đề vào bài:

GV nhắc lại cho HS biết về cách sử dụng kính lúp cầm tay và kính hiển vi. Tiết hôm nay chúng ta sẽ sử dụng kính lúp, hính hiển vi để quan sát một số tế bào sinh vật: tế bào trứng cá, tế bào biểu bì vảy hành, tế bào biểu bì da ếch. Sau đó GV kiểm tra sự chuẩn bị các vật thật thí nghiệm của học sinh.

- Muốn quan sát tế bào sinh vật có thể sử dụng kính lúp cầm tay hoặc kính hiển vi.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: Yêu cầu HS quan sát H23.1SGK. Thực hành theo nhóm (chia lớp thành 4 nhóm)

Các nhóm nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: GV hướng dẫn HS lấy tế bào trứng cá quan sát bằng mắt thường và kính lúp cẩm tay sau đó so sánh kết quả quan sát được.

Thực hành theo nhóm và hoàn thành bảng hỏi ngắn.

Báo cáo kết quả: Hoàn thành bảng hỏi ngắn. GV chọn 1 nhóm để trình bày

Nhóm được chọn trình bày kết quả.

Các nhóm khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.

Tổng kết: Hình dạng, kích thước của tế bào trứng cá khi quan sát bằng mắt thường và kính lúp.

Hoàn thành bảng hỏi ngắn

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: Yêu cầu HS quan sát H23.2 SGK. Thực  hành theo nhóm (chia lớp thành 4 nhóm)

Các nhóm nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:

 - GV hướng dẫn các bước thực hiện, sau đó cho HS tự thực hiện theo các bước hướng dẫn trong SGK, đồng thời hỗ trợ HS thêm các kĩ thuật giữa các bước như: Cách lấy tế bào biểu bì vảy hành, cách quan sát tiêu bản, cách điều chỉnh kính, vị trí đặt của mắt,...

- Tại sao cần tách lớp tế bào vảy hành thật mỏng khi làm tiêu bản?

- HS lắng nghe các bước hướng dẫn của GV và thực hành theo các bước ở hình 23.2.

- HS trả lời câu hỏi

Báo cáo kết quả: - HS quan sát và vẽ hình vào vở

- Mời đại diện của các nhóm vẽ hình tế bào biểu bì vảy hành trên bảng.

- Cá nhân HS quan sát và vẽ hình tế bào biểu bì vảy hành vào vở.

- Đại diện các nhóm vẽ hình

Tổng kết: - Các nhóm nhận xét

- Hình dạng của tế bào biểu bì vảy hành khi quan sát bằng kính hiển vi quang học.

HS nêu được hình dạng tế bào biểu bì vảy hành.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: Yêu cầu HS quan sát H23.3 SGK. Thực  hành theo nhóm (chia lớp thành 4 nhóm)

Các nhóm nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:

- GV hướng dẫn các bước thực hiện, sau đó cho HS tự thực hiện theo các bước hướng dẫn trong SGK

- Lưu ý: Nhốt ếch trong bình thuỷ tinh hở trước một ngày, quan sát thấy những "gọn" nhỏ, mỏng. Trong đó có lớp biểu bì da ếch bị bong ra.

- HS lắng nghe các bước hướng dẫn của GV và thực hành theo các bước ở hình 23.3.

Báo cáo kết quả: - Yêu cầu cá nhân HS quan sát và vẽ hình.

- Mời đại diện của các nhóm vẽ hình tế bào biểu bì da ếch trên bảng.

- Cá nhân HS quan sát và vẽ hình tế bào biểu bì da ếch vào vở.

- Đại diện của các nhóm vẽ hình trên bảng.

Tổng kết:

- Các nhóm nhận xét.

- Hình dạng của tế bào biểu bì da ếch khi quan sát bằng kính hiển vi quang học.

HS nêu được hình dạng tế bào biểu bì da ếch.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: GV phát cho mỗi nhóm 1 bảng kiểm (phiếu 2)

HS nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: yêu cầu nhóm 1 đánh giá nhóm 2, nhóm 2 đánh giá nhóm 3, nhóm 3 đánh giá nhóm 4, nhóm 4 đánh giá nhóm 1.

HS đánh giá vào bảng kiểm theo nhóm.

Báo cáo kết quả: HS hoàn thành bảng kiểm (phiếu 2)

Kết quả viết trong bảng kiểm

Tổng kết: GV tổng kết, nhận xét tiết thực hành.

Lắng nghe

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: GV phát cho mỗi nhóm 1 bí mật kho báu.

HS nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: yêu cầu các nhóm sử dụng kính lúp để khám phá ra dòng chữ có trên giấy và ráp lại thành 1 câu hoàn chỉnh.

HS đánh giá vào bảng kiểm theo nhóm.

Báo cáo kết quả: HS hoàn thành và báo về giáo viên

Kết quả viết trong phiếu.

Tổng kết: GV tổng kết, phát thưởng.

Lắng nghe

Các tiêu chí

Có

Không

Chuẩn bị mẫu vật, dụng cụ đúng yêu cầu của bài thực hành

Biết cách sử dụng kính lúp, kính hiển vi

Thiết kế được các bước thí nghiệm

Thực hiện các thao tác thí nghiệm thành thạo

Ghi chép quá trình thí nghiệm đầy đủ

Vẽ hình kết quả thí nghiệm rõ ràng

Rút ra kết luận chính xác

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Thông báo luật chơi:

- Chia lớp ra làm 2 đội A và B.

- Hai đội sẽ “oắn tù tì” để chọn ra đội chơi trước.

- Mỗi đội sẽ lật một ô số để thấy hình bên trong và gọi tên loại tế bào có ở bên trong.

- Tìm hiểu luật chơi.

- Hỏi những điểm vướng mắc chưa rõ

Giao nhiệm vụ:

- Chiếu hình liên quan đến chủ đề 6, yêu cầu học sinh nêu tên các dạng tế bào.

- Mỗi ô số lật ra là 1 hình tế bào.

- Tham gia hoạt động trò chơi.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ

- Đội giành được quyền lật hình sẽ đoán tên tế bào.

+ Đoán đúng sẽ được điểm thưởng.

+ Đoán chưa chính xác đội còn lại sẽ giành quyền trả lời.

- Hai đội tiến hành lật các mảnh ghép để tìm ra tên các dạng tế bào.

Chốt lại và đặt vấn đề vào bài:

Trong chủ đề 6 chúng ta đã tìm hiểu về tế bào. Bài học hôm nay sẽ ôn tập và củng cố lại các kiến thức về tế bào.

-

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ:

Yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học ở Bài 17, 18 hệ thống lại các kiến thức dưới dạng sơ đồ tư duy.

- Nhận nhiệm vụ học tập.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:

- Yêu cầu các em hoạt động nhóm hoàn thành áp phích trong thời gian 10p

Báo cáo kết quả:

- Yêu cầu đại diện các nhóm trình bày.

- Thuyết trình sơ đồ các nhóm đã thực hiện.

Tổng kết:

- Nhận xét hoạt động nhóm. Tóm tắt nội dung ôn tập

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ:

Hoàn thành bài tập sau:

Trong ba tế bào này:

- Tế bào nào là tế bào nhân sơ? Tế bào nào là tế bào nhân thực? Tại sao?

- Tế bào nào là tế bào động vật? Tế bào nào là tế bào thực vật? Tại sao?

- Nhận nhiệm vụ học tập.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:

- Yêu cầu các em hoạt động nhóm hoàn thành các câu hỏi

Báo cáo kết quả:

- Yêu cầu đại diện các nhóm trình bày

- Thuyết trình bài tập nhóm đã thực hiện.

Tổng kết:

- Nhận xét hoạt động nhóm và bài thuyết trình của các nhóm.

- Yêu cầu các nhóm nhận xét và cho điểm giữa các nhóm.

- Thực hiện theo yêu cầu của giáo viên

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ:

Yêu cầu HS hoàn thành bài tập

Hình sau mô tả cấu tạo của tế bào (A), (B), (C)

Hãy quan sát các thành phẩn cấu tạo của ba tế bào để hoàn thành các yêu cầu

sau:

a) Gọi tên các thành phần cấu tạo tương ứng với số từ (1) đến (5).

b) Đặt tên cho các tê bào (A), (B), (C) và cho biết tại sao em lại đặt tên như vậy?

c) Các thành phần nào chỉ có trong tê bào (C) mà không có trong tế bào (B). Nêu chức năng các thành phần này.

d) Nêu hai chức năng chính của màng tế bào.

- Nhận nhiệm vụ học tập

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:

Cá nhân hoàn thành bài tập.

Thực hiện nhiệm vụ học tập

Báo cáo kết quả: Hoàn thành bài tập báo cáo kết quả

Thuyết trình kết quả trước lớp.

Tổng kết: Nhận xét phần báo cáo của học sinh và chốt lại đáp án.

Một học sinh báo cáo và các em còn lại nhận xét và bổ sung.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: Trả lời câu hỏi:

Giải thích vì sao động vật không tự tạo ra được chất hữu cơ?

HS nhận nhiệm vụ.

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: Thực hiện tại nhà, GV đưa ra hướng dẫn cần thiết.

Thực hiện nhiệm vụ ở nhà.

Báo cáo kết quả:  Tiết học sau nạp lại cho GV.

Nộp vở bài tập.

NĂNG LỰC, PHẨM CHẤT

YÊU CẦU ĐẠT ĐƯỢC

(STT) của YCCĐ hoặc dạng mã hoá của YCCĐ

(STT)

Dạng mã hoá

NĂNG LỰC KHOA HỌC TỰ NHIÊN

Nhận thức khoa học tự nhiên

(KHTN 1)

Nhận biết được cơ thể đơn bào Lấy ví dụ minh hoạ (cơ thể đơn bào: vi khuẩn, tảo đơn bào...)

(1)

 KHTN1.1

Nhận biết được cơ thể đa bào thông qua hình ảnh. Lấy ví dụ minh hoạ (cơ thể đa bào: thực vật, động vật...)

(2)

KHTN1.1

Trình bày được mối quan hệ từ tế bào hình thành nên mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể.

(3)

KHTN 1.2

Nêu đươc các khái niệm về mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể. Lấy được ví dụ minh họa.

(4)

KHTN 1.1

Quan sát và mô tả được các cơ quan cấu tạo cây xanh.

(5)

KHTN 1.1

Quan sát và mô tả được các cơ quan cấu tạo cây xanh.

(6)

KHTN 1.3

Quan sát và vẽ được cơ thể đơn bào (tảo lam, trùng roi, trùng giày…).

(7)

KHTN 2.4

Trình bày được mối quan hệ từ tế bào hình thành nên mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể.

(8)

KHTN 1.2

- Quan sát và vẽ được một số cơ thể đơn bào

- Quan sát và mô tả được các cơ quan cấu tạo cây xanh

- Quan sát mô hình và mô tả được cấu tạo cơ thể người

(9)

(10)

(11)

KHTN.2.5

KHTN.2.5

KHTN.2.5

NĂNG LỰC CHUNG

Tự chủ và tự học

Chủ động, tích cự thực hiện nhiệm vụ được giao và hỗ trợ bạn trong hoạt động nhóm

(12)

TC.1.1

Giao tiếp và hợp tác

- Thực hiện các bài thực hành, thực tập theo nhóm, các hoạt động trải nghiệm

- Hiểu rõ nhiệm vụ của nhóm , đánh gía được khả năng của mình và tự nhận công việc của bản thân

(13)

(14)

GT-HT

GT-HT

PHẨM CHẤT CHỦ YẾU

Trách nhiệm

Có ý thức hỗ trợ, hợp tác với các thành viên trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ

(15)

4. TN.1.1

Trung thực

- Báo cáo đúng kết quả thí nghiệm.

(16)

TT

Chăm chỉ

- Thích đọc sách báo, tìm tư liệu trên mạng internet để mở rộng kiến thức.

- Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, trong sách báo và từ các nguồn tin cậy khác vào học tập và đời sống hang ngày

(17)

(18)

CC

CC

Hoạt động học

Giáo viên

Học sinh

Hoạt động 1: Đặt vấn đề (10 phút)

Tranh ảnh

Dụng cụ học tập: tập, sách,…

Hoạt động 2: Tìm hiểu về cơ thể đơn bào và cơ thể đa bào (35 phút)

Hình 25.1  trùng roi

Hình 25.2 cây cà chua

Dụng cụ học tập: tập, sách,…

Hoạt động 3: Các cấp độ tổ chức trong cơ thể đa bào (45 phút)

Giấy A0 thiết kế phiếu ‘Khăn trải bàn’.

Hình 26.1 Mối quan hệ giữa tế bào và mô thực vật.

Hình 26.2 Mối quan hệ giữa tế bào và mô động vật.

Dụng cụ học tập: tập, sách,…

Hoạt động 4:

Thực hành quan sát sinh vật (45 phút)

- Kính hiển vi kết nối với màn chiếu, kính hiển vi cho các nhóm, tiêu bàn, lamen, kim mũi mác, dao mổ, cốc đựng nước, ống nhỏ giọt. (4 bộ)

Mô hình tháo lắp cơ thể người. Phần mềm mô hình 3D cơ thể người

- Vật mẫu: nước ao hồ, nước đọng lâu ngày, mẫu nuôi cấy

Vật mẫu: cây cà rốt, cây hành tây, cây lạc, cây quất, cây xương rồng, cây khoai tây,…

Hoạt động học (thời gian)

Thời gian

Mục tiêu

(Có thể ghi ở dạng STT hoặc dạng mã hoá đối với YCCĐ)

Nội dung dạy học trọng tâm

PP, KTDH chủ đạo

Phương án đánh giá

(STT)

YCCĐ

Hoạt động 1: Đặt vấn đề

(3 phút)

So sánh các loài sinh vật trên trái đất

PP: trực quan

Hoạt động 2:

Tìm hiểu cơ thể đơn bào

22 phút

(1)

1. KHTN 1.1

Thế nào là cơ thể đơn bào

Ví dụ minh hoạ

- PP: trực quan, khăn trải bàn

(Phương pháp sử dụng tranh hình)

- KTDH: hỏi-  đáp

- Câu hỏi

- Thang đo Câu trả lời của học sinh

Hoạt động 3.

Tìm hiểu cơ thể đa bào

25 phút

(2)

2. KHTN1.1

Thế nào là cơ thể đa bào

Ví dụ minh hoạ

-Dạy học trực quan

(Phương pháp sử dụng tranh hình)

-Kỹ thuật: hỏi - đáp

- Câu hỏi

- Thang đo Câu trả lời của học sinh

Hoạt động 4: Tìm hiểu về cơ thể đơn bào và cơ thể đa bào 

25 phút

1,2

KHTN 1.1

Đặc điểm cơ thể trùng roi. Cấu tạo cơ thể đơn bào. Ví dụ.

Cấu tạo cơ thể đa bào. Ví dụ.

Sự khác nhau giữa cơ thể đơn bào và cơ thể đa bào.

- Dạy học trực quan (phương pháp sử dụng tranh, hình ảnh).

- Kĩ thuật động não – công não.

Câu hỏi

Hoạt động 5: Các cấp độ tổ chức trong cơ thể đa bào

20 phút

3,4

KHTN 1.2

Mối quan hệ giữa tế bào và mô.

Mối quan hệ giữa mô và cơ quan

Mối quan hệ giữ cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể.

- Phương pháp dạy học trên dự án.

- Kĩ thuật khăn trải bàn.

Giáo viên đánh giá qua sản phẩm ‘khăn trải bàn’ của học sinh.

Hoạt động 6:

Thực hành quan sát sinh vật

45 phút

7

5

6

KHTN 2.4

KHTN 1.2

KHTN 1.3

Quan sát cơ thể đơn bào trong 1 giọt nước ao, hồ dưới kính hiển vi và vẽ lại hình mình đã quan sát được.

Xác định thành phần của TV dựa trên mẫu vật.

Các cơ quan cấu tạo nên cơ thể người. 

Phương pháp: dạy học trực quan (mẫu vật, mô hình)

Kĩ thuật: KWL, kĩ thuật công não, động não.

Bài thu hoạch của học sinh dưới dạng bảng KWL.

+ Giống  nhau: màng tế bào, chất tế bào, nhân à cấu tạo của 1 tế bào

+ Trên thực tế em không quan sát được trùng roi và vi khuẩn bằng mắt thường vì chúng có kích thước quá nhỏ bé

+ Cơ thể dơn bào là cơ thể được cấu tạo từ một tế bào. Tế bào thực hiện được các chức năng của một cơ thể sống. Ví dụ: Trùng roi, tảo silic, vi khuẩn lao...

Nội dung đánh giá

Mức 1 (5đ)

Mức 2 ( 7đ)

Mức 1 (10đ)

Điểm

Trả lời câu hỏi

Trả lời được khoảng 50% các ý đúng, diễn đạt còn chưa súc tích.

Trả lời được hầu hết các ý đúng, có thể viết còn dài hoặc quá ngắn.

 Trả lời đúng câu hỏi. Viết/ trình bày rõ ràng, ngắn gọn.

Đóng góp ý kiến

Chỉ nghe ý kiến

Có ý kiến

Có nhiều ý kiến, ý tưởng

Tiếp thu, trao đổi ý kiến, hỗ trợ bạn cùng nhóm

Lắng nghe

Có lắng nghe, phản hồi

Lắng nghe ý kiến các thành viên khác, phản hồi và tiếp thu ý kiến có hiệu quả

Đặc điểm

Vi khuẩn E. coli

Trùng roi

Con ếch

Cây cà chua

..................

Đặc điểm

Vi khuẩn E. coli

Trùng roi

Con ếch

Cây cà chua

Con mèo

Một tế bào

Một tế bào

Nhiều tế bào

Nhiều tế bào

Nhiều tế bào

Không

Không

Có

Có

Có

Đơn bào

Đơn bào

Đa bào

Đa bào

Đa bào

Nội dung đánh giá

Mức 1 (5đ)

Mức 2 ( 7đ)

Mức 1 (10đ)

Điểm

Trả lời câu hỏi

Trả lời được khoảng 50% các ý đúng

Trả lời được hầu hết các ý đúng

 Trả lời đúng câu hỏi. Tìm được thêm ví dụ minh hoạ

Đóng góp ý kiến

Chỉ nghe ý kiến

Có ý kiến

Có nhiều ý kiến, ý tưởng

Tiếp thu, trao đổi Tiếp thu, trao đổi ý kiến, hỗ trợ bạn cùng nhóm

Lắng nghe

Có lắng nghe, phản hồi

Lắng nghe ý kiến các thành viên khác, phản hồi và tiếp thu ý kiến có hiệu quả

Nhiệm vụ

Nội dung cần thực hiện

Sản phẩm dự kiến

Nhóm 1,3

Quan sát hình 26.1 và 26.2 cho biết mối quan hệ giữa tế bào và mô.

Các tế bào cấu tạo nên mỗi loại mô có đặc điểm gì? Từ đó, hãy cho biết mô là gì?

Phiếu đáp án theo mẫu của hs.

Nhóm 2,5

Quan sát hình 26.3 cho biết lá cây và dạ dày được cấu tạo từ những loại mô nào?

Lá là cơ quan thực hiện chức năng quang hợp ở thực vật, dạ dày là cơ quan thực hiện chức năng tiêu hóa ở động vật. Vậy cơ quan là gì? Lấy ví dụ về một số cơ quan trong cơ thể người.

Phiếu đáp án theo mẫu của hs.

Nhóm 3,6

Quan sát hình 26.4, em hãy kể tên một số cơ quan thuộc hệ chồi của thực vật.

Quan sát hình 26.5 và cho biết những cơ quan nào tham gia vào chức năng tiêu hóa ở người? Từ đó hãy nêu mối quan hệ giữa cơ quan và hệ cơ quan ở sinh vật?

Hãy kể tên một số hệ cơ quan trong cơ thể của thực vật và động vật. Các hệ cơ quan trong cơ thể có mối quan hệ với nhau như thế nào?

Phiếu đáp án theo mẫu của hs.

Nội dung

Hoạt động của hs

Hoạt động của gv

Thu thập thông tin

Thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch

Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ các nhóm.

Thảo luận nhóm để xử lý thông tin

Từng cá nhân trong nhóm phân tích kết quả thu thập được và trao đổi về cách trình bày sản phẩm.

Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ các nhóm.

Hoàn thành báo cáo

Xây dựng báo cáo sản phẩm của nhóm.

Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ các nhóm.

K

W

L

K

W

L

Sinh vật có cơ thể đơn bào và cơ thể đa bào

Cơ thể đơn bào là cơ thể được cấu tạo từ 1 tế bào. Tế bào đó thực hiện được chức năng của cơ thể sống.

Cơ thể đa bào là cơ thể được cấu tạo từ nhiều tế bào thực hiện các chức năng khác nhau của cơ thể.

Trong môi trường tự nhiên (giọt nước ao, hồ) có những sinh vật nhỏ bé nào không thể quan sát được bằng mắt thường? Bằng cách nào quan sát được những sinh vật có kích thước nhỏ bé?

Cấu tạo cơ thể sinh vật đó như thế nào?

- Trùng roi, trùng biến hình, trùng giày…..

- Để quan sát được chúng ta phải làm tiêu bản và xem dưới kính hiển vi.

Cấu tạo cơ thể các sinh vật quan sát dưới kính hiển vi:

Trùng roi cơ thể chỉ gồ 1 tế bào và tế bào đó thực hiện các chức năng của cơ thể sống, có khả năng di chuyển, di chuyển nhờ roi.

Đặc điểm

Vi khuẩn E. coli

Trùng roi

Con ếch

Cây cà chua

..............

Nội dung đánh giá

Mức 1 (5đ)

Mức 2 ( 7đ)

Mức 1 (10đ)

Điểm

Trả lời câu hỏi

Trả lời được khoảng 50% các ý đúng, diễn đạt còn chưa súc tích.

Trả lời được hầu hết các ý đúng, có thể viết còn dài hoặc quá ngắn.

 Trả lời đúng câu hỏi. Viết/ trình bày rõ ràng, ngắn gọn.

Đóng góp ý kiến

Chỉ nghe ý kiến

Có ý kiến

Có nhiều ý kiến, ý tưởng

Tiếp thu, trao đổi ý kiến, hỗ trợ bạn cùng nhóm

Lắng nghe

Có lắng nghe, phản hồi

Lắng nghe ý kiến các thành viên khác, phản hồi và tiếp thu ý kiến có hiệu quả

Nội dung đánh giá

Mức 1 (5đ)

Mức 2 ( 7đ)

Mức 1 (10đ)

Điểm

Trả lời câu hỏi

Trả lời được khoảng 50% các ý đúng

Trả lời được hầu hết các ý đúng

 Trả lời đúng câu hỏi. Nêu được ví dụ minh hoạ

Đóng góp ý kiến

Chỉ nghe ý kiến

Có ý kiến

Có nhiều ý kiến, ý tưởng

Tiếp thu, trao đổi ý kiến, hỗ trợ bạn cùng nhóm

Lắng nghe

Có lắng nghe, phản hồi

Lắng nghe ý kiến các thành viên khác, phản hồi và tiếp thu ý kiến có hiệu quả

                               QUAN SÁT CƠ THỂ ĐƠN BÀO

          QUAN SÁT CÁC CƠ QUAN CẤU TẠO CÂY XANH

Em hãy nêu cấu tạo của cây xanh ?

  QUAN SÁT CẤU TẠO CƠ THỂ NGƯỜI

( Sơ đồ tư duy )

Tiêu chí

Mức độ biểu hiện

Điểm

Mức 1

( 8 – 10 )

Mức 2

(5 – 7)

Mức 3

(

Chuẩn bị mẫu vật

Chuẩn bị đầy đủ các nguyên vật liệu, dụng cụ thực hành thí nghiệm

Chuẩn bị được hầu hết các nguyên vật liệu, dụng cụ thực hành thí nghiệm

Không chuẩn bị hoặc có chuẩn bị nhưng còn thiếu nhiều nguyên vật liệu, dụng cụ thực hành thí nghiệm

Thực hiện được theo các bước hướng dẫn

Thực hiện chính xác và nhanh toàn bộ các bước trong quy trình thí nghiệm

Thực hiện đúng phần lớn các bước trong quy trình thí nghiệm

Không thực hiện được hoặc thực hiện không đúng nhiều bước trong quy trình thí nghiệm

Có sự hợp tác giữa các thành viên trong nhóm

Tất cả thành viên trong nhóm có sự trao đổi, thống nhất với nhau, giúp đỡ lẫn nhau khi thực hành.

Các thành viên trong nhóm chưa có sự thống nhất, chưa giúp đỡ lẫn nhau khi thực hành.

Các thành viên trong nhóm chưa có sự thống nhất, chưa giúp đỡ nhau thực hành, còn học sinh chỉ quan sát mà không thực hiện.

Làm được sản phẩm 

- Làm được tiêu bản theo đúng các bước thí nghiệm, vẽ lại được cơ thể đang quan sát một cách chính xác

- Nhận dạng đủ các cơ quan, hệ cơ quan của cây xanh

- Nhận dạng đủ các cơ quan, hệ cơ quan của cơ thể người

- Làm được tiêu bản các bước thí nghiệm, chưa vẽ lại được cơ thể đang quan sát một cách chính xác

- Nhận dạng được 2/3 các cơ quan, hệ cơ quan của cây xanh

- Nhận dạng 2/3 các cơ quan, hệ cơ quan của cơ thể người

- Làm tiêu bản các bước thí nghiệm nhưng chưa quan sát được, chưa vẽ lại được cơ thể đang quan sát

- Nhận dạng 1/3 các cơ quan, hệ cơ quan của cây xanh

- Nhận dạng 1/3 các cơ quan, hệ cơ quan của cơ thể người

Tổng điểm

Giới

Đại diện sinh vật

Khởi sinh

Nguyên sinh

Nấm

Động vật

Thực vật

Giới

Đại diện sinh vật

Khởi sinh

Vi khuẩn £ coli

Nguyên sinh

Trùng roi

Nấm

Nấm men, nấm mốc

Động vật

Mực ống, san hô

Thực vật

Rêu, lúa nước

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ: HS quan sát màn hình, dong tay  nhanh nhất sẽ được trả lời câu hỏi. Mỗi câu trả lời đúng được cộng 0.5đ.

Nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: GV chiếu các câu hỏi cho HS quan sát, suy nghĩ  và trả lời.

HS quan sát màn hình và dong tay phát biểu.

Báo cáo kết quả: Sau mỗi câu hỏi, GV cho HS biết đáp án.

Lắng nghe và ghi nhớ.

Tổng kết: Nhận xét quá trình trả lời câu hỏi và mơ rộng thêm về khoa lưỡng phân.

HS lắng nghe, ghi nhớ.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Giao nhiệm vụ: Trả lời câu hỏi dưới đây vào phiếu học tập tiết sau nộp lại cho giáo viên.

1/ Hãy kể tên một số loài động vật, thực vật sống xung quanh em từ đó hãy cho biết những sinh vật nào được gọi theo tên địa phương, những sinh vật nào được gọi theo tên phổ thông.

2/ Bảng đặc điểm đối lập của các sinh vật:

 Từ bảng đặc điểm trên, học sinh tự vẽ sơ đồ khoá lưỡng phân.

Nhận nhiệm vụ

Hướng dẫn thực hiên: Thực hiện tại nhà có sự hỗ trợ của cha, mẹ.

Thực hiện nhiệm vụ

Báo cáo kết quả: Tiết học tiếp theo nộp phiếu trả lời cho giáo viên.

Ghi nhớ

Các tiêu chí

Tốt

Khá

Trung bình

Chưa đạt

Chuẩn bị bài trước khi đến lớp

Tham gia hoạt động nhóm theo yêu cầu của giáo viên

- Phân biệt được các bậc phân loại, biết gọi tên sinh vật, nhận biết được 5 giới sinh vật và lấy được ví dụ

- Biết cách xây dựng khóa lưỡng phân

- Lấy được ví dụ chứng minh thế giới sinh vật đa dạng